Rozwód to bolesne doświadczenie, które odciska piętno na życiu całej rodziny. Rozstanie jest tym trudniejsze, kiedy małżonkowie wychowują dzieci. Najmłodsi członkowie rodziny mogą się wówczas czuć pozbawieni poczucia stabilizacji i bezpieczeństwa. Przed rodzicami stoją duże wyzwania. Trzeba odnaleźć się w nowej, często bardzo trudnej, sytuacji. Mimo konfliktów i pretensji trzeba bezwzględnie zadbać o dalszy prawidłowy rozwój dzieci i utrzymać z nimi zdrowe relacje. Pomoże w tym rodzicielski plan wychowawczy, o którym opowiemy szerzej w naszym artykule.
Czym jest rodzicielski plan wychowawczy?
Rozstanie niesie za sobą wiele różnych emocji. Dorośli często nie potrafią się porozumieć, silnie przeżywają rozgrywające się pomiędzy nimi wydarzenia. Jest to zupełnie normalne. Potrzeba czasu, aby odnaleźć się w nowej sytuacji i poukładać życie na nowo. W tym czasie warto jednak sięgnąć po pomoc. Szczególnie, jeśli małżonkowie mają wspólne dzieci.
Nie ma co ukrywać – opieka nad dziećmi nie jest łatwym zadaniem, a rozwód dodatkowo wszystko komplikuje. Spójny plan wychowawczy to swego rodzaju kompas, dzięki któremu rodzice zawsze będą mieli na uwadze dobro dziecka. Plan ten zawiera skuteczne strategie, które pomagają sobie radzić z trudnymi sytuacjami.
W praktyce rodzicielski plan wychowawczy to dokument, który zawiera wszelkie informacje na temat sprawowania władzy rodzicielskiej nad dzieckiem po rozwodzie. W dokumencie powinny się znaleźć takie elementy jak: porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej, podział czasu spędzanego z dzieckiem, zasady kontaktów, kwestie dotyczące opieki medycznej, edukacji i wszystkich istotnych sprawach dziecka.
Rodzicielski plan wychowawczy w świetle prawa
Kwestie związane ze sprawowaniem władzy rodzicielskiej przez małżonków reguluje prawo rodzinne. Warto zaznajomić się z przepisami prawa. Szczególnie, jeżeli pojawiają się jakieś wątpliwości i problemy z ustaleniem wspólnej wizji. Temat ten porusza Art. 58. Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego.
Czy plan wychowawczy ma znaczenie przy rozwodzie i ustalaniu sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej? Owszem, zdarza się, że sąd wymaga przedstawienia takiego dokumentu. Co więcej – sąd może nakazać sporządzenie takiego planu, a w przypadku braku chęci porozumienia najważniejsze kwestie ustala samodzielnie.
Co istotne – prawo wymaga stosowania się do ustalonego planu wychowawczego. W przypadku nieprzestrzegania jego założeń sąd może zastosować sankcje. Dochodzi wówczas do ograniczenia kontaktów z dzieckiem, a niekiedy sąd nakłada na rodzica obowiązek uczestnictwa w programach edukacyjnych. W niektórych przypadkach może nawet dojść do pozbawienia władzy rodzicielskiej (są to skrajne przypadki).
Jak przygotować porozumienie wychowawcze?
Nie ma jednego właściwego wzoru dokumentu, jednakże powinien mieć odpowiednia formę. Porozumienie rodzicielskie musi być sporządzone w formie pisemnej i podpisane przez oboje rodziców. Taki plan wychowawczy można przygotować samodzielnie lub skorzystać z dostępnych w sieci wzorów.
W treści rodzicielskiego planu wychowawczego muszą się znaleźć następujące elementy:
- Dane rodziców – podstawowe informacje o rodzicach, czyli imiona, nazwiska, adresy zamieszkania, dane kontaktowe.
- Dane dziecka – imię, nazwisko, data urodzenia, miejsce zamieszkania.
- Miejsce zamieszkania dziecka – w tym miejscu należy określić, z którym rodzicem dziecko będzie zamieszkiwać. Ponadto należy ustalić, jak będą wyglądać kontakty z drugim rodzicem (częstotliwość, miejsce spotkań, sposoby kontaktowania się na co dzień itp.).
- Wychowanie, opieka medyczna i edukacja dziecka – w tym punkcie planu rodzicielskiego rodzice powinni określić zasady sprawowania władzy rodzicielskiej oraz wychowania dziecka. Należy wskazać szkołę, do której dziecko będzie uczęszczać i określić sposoby rozwiązywania sporów, dotyczących wychowania, opieki medycznej i edukacji dziecka.
- Podział obowiązków – w ramach porozumienia wychowawczego trzeba podzielić obowiązki wobec dziecka. Należy też wskazać, czy nad dzieckiem po rozwodzie będzie sprawowana opieka naprzemienna.
- Koszty utrzymania dziecka – kolejna kwestia to określenie sposobu, w jaki rodzice będą dzielić się kosztami utrzymania dziecka. Należy też wskazać wysokość alimentów.
- Zasady komunikacji między rodzicami – pisemne porozumienie małżonków powinno zawierać również sposób komunikacji i zasady ustalania zmian w treści porozumienia.
Ustalając każdy punkt planu, należy kierować się przede wszystkim dobrem dziecka i zwracać uwagę na jego potrzeby. Podczas opracowywania planu wychowawczego warto zasięgnąć porady prawnika specjalizującego się w prawie rodzinnym. Zyskacie wówczas pewność, że plan rodzicielski jest zgodny z prawem, a przede wszystkim korzystny dla waszego dziecka. Niezwykle ważne jest bowiem obiektywne spojrzenie na sytuację dziecka. W przypadku problemów z ustaleniem zasad, można także skorzystać z mediacji.
Dlaczego warto rzetelnie sporządzić rodzicielski plan wychowawczy?
Jak wspomnieliśmy – sporządzenie planu wychowawczego nie jest obligatoryjne. Czasami sąd wymaga przedstawienia takiego dokumentu, ale nie zawsze. Mimo wszystko warto przyłożyć się do opracowania porozumienia rodzicielskiego.
Zyska na tym przede wszystkim wasze dziecko, które po rozwodzie potrzebuje poczucia bezpieczeństwa i stabilizacji, a także spójnego sposobu wychowania. Prawidłowo sporządzony dokument zabezpiecza potrzeby dziecka. Uwzględnia prawo dziecka do utrzymywania kontaktów z obojgiem rodziców, jak też zapewnia mu dostęp do opieki medycznej i edukacji.
Spisanie wszystkich ustaleń pomaga je uporządkować i spojrzeć na nie chłodnym okiem. Pokazuje w przejrzysty sposób, czego małżonkowie oczekują od siebie nawzajem w kwestii opieki nad wspólnymi dziećmi. Plan wychowawczy pomaga także stosować się do ustaleń, unikając tym samym konfliktów i sporów sądowych.