Rynek futures i rynek terminowy to dwa kluczowe segmenty rynków finansowych, które odgrywają istotną rolę w globalnej gospodarce. Oba rynki pozwalają na zawieranie umów dotyczących dostawy aktywów w przyszłości po ustalonych cenach. Pomimo pewnych podobieństw, mają one też znaczące różnice pod względem funkcji, instrumentów oraz ryzyka.

Czy, jest rynek futures i rynek terminowy?

Zanim przejdziemy do głównych różnic między tymi rynkami, warto zrozumieć, czym dokładnie są rynek futures i rynek terminowy.

Rynek futures to miejsce, gdzie inwestorzy zawierają umowy futures, które określają, że w określonej przyszłej dacie kontraktowej zostanie dokonana wymiana aktywów (np. surowców, walut, indeksów) po określonej cenie. Te kontrakty są znormalizowane pod względem rozmiaru, terminu wygaśnięcia i sposobu rozliczenia.

Rynek terminowy to ogólny termin obejmujący rynek futures, ale może również odnosić się do rynków pozagiełdowych, gdzie zawierane są niestandardowe umowy terminowe, nazywane również kontraktami forward. Kontrakty terminowe różnią się od tych na rynku futures tym, że są bardziej elastyczne i bardziej dostosowane do potrzeb stron transakcji.

Standaryzacja kontraktów

Jedną z kluczowych różnic między rynkiem futures a rynkiem terminowym jest stopień standaryzacji kontraktów. Na rynku futures kontrakty są znormalizowane pod względem rozmiaru i terminu wygaśnięcia. Oznacza to, że wszystkie kontrakty mają takie same parametry, co ułatwia ich obieg i wymianę na giełdzie. W przypadku rynku terminowego kontrakty są często niestandardowe i elastyczne, co oznacza, że mogą być dostosowane do indywidualnych potrzeb stron transakcji. To sprawia, że rynek terminowy jest bardziej odpowiedni dla bardziej niestandardowych transakcji.

Miejsce obrotu

Rynki futures są zazwyczaj zdecentralizowane i handel nimi odbywa się na giełdach futures, takich jak Chicago Mercantile Exchange (CME) czy Intercontinental Exchange (ICE). To oznacza, że inwestorzy zawierający umowy futures mają pewność, że ich kontrakty są łatwo wymienialne i likwidowalne.

Rynek terminowy obejmuje zarówno rynki pozagiełdowe, gdzie kontrakty są zawierane bezpośrednio między stronami transakcji, jak i rynki giełdowe, które oferują bardziej standardowe kontrakty terminowe. Decyzja o wyborze rynku terminowego czy rynku futures zależy od potrzeb i preferencji inwestora oraz rodzaju transakcji.

Rozliczenie kontraktów

Kolejną ważną różnicą jest sposób rozliczenia kontraktów. Na rynku futures większość kontraktów jest rozliczana gotówkowo (ang. cash-settled). Oznacza to, że w momencie wygaśnięcia kontraktu różnica między ceną, po której kontrakt został zawarty, a ceną rynkową jest rozliczana w gotówce. Nie ma faktycznej dostawy aktywów. W przypadku rynku terminowego dostawa fizyczna aktywów jest częściej stosowana. Oznacza to, że strony transakcji są zobowiązane dostarczyć lub przyjąć fizyczny produkt lub aktywo.

Rozmiar kontraktów

Na rynku futures kontrakty mają zazwyczaj standaryzowany rozmiar, co oznacza, że ich wartość jest ustalana z góry. Na przykład jeden kontrakt na E-mini S&P 500 na CME reprezentuje 50 razy wartość indeksu. W przypadku rynku terminowego kontrakty mogą mieć dowolny rozmiar, co daje większą elastyczność.

Rodzaje aktywów

Oba rynki, zarówno futures, jak i terminowy, pozwalają na handel szerokim spektrum aktywów, takich jak surowce, waluty, akcje, indeksy i wiele innych. Jednak rynek futures jest bardziej znany z handlu surowcami, takimi jak ropa naftowa, złoto i srebro, podczas gdy rynek terminowy często obejmuje niestandardowe aktywa, takie jak nieruchomości lub indywidualne kontrakty.

Wymagane środki zabezpieczające

Na rynku futures kontrakty często wymagają od inwestorów posiadania odpowiednich środków zabezpieczających na swoim koncie inwestycyjnym, co jest nazywane wymogiem depozytu zabezpieczającego. Na rynku terminowym strony transakcji mogą negocjować wymagane środki zabezpieczające, co może prowadzić do bardziej elastycznych warunków transakcji.

Regulacje

Oba rynki są surowo regulowane, ale przez różne instytucje. Rynek futures jest regulowany przez Commodity Futures Trading Commission (CFTC) w Stanach Zjednoczonych, podczas gdy rynek terminowy jest zazwyczaj regulowany przez agencje finansowe odpowiednie dla danego kraju.

W skrócie, rynek futures i rynek terminowy różnią się pod wieloma względami, w tym stopniem standaryzacji kontraktów, miejscem obrotu, sposobem rozliczenia, rozmiarem kontraktów, rodzajami aktywów, wymaganymi środkami zabezpieczającymi oraz regulacjami. Wybór między rynkiem futures a terminowym zależy od indywidualnych preferencji i potrzeb inwestora oraz charakterystyki konkretnej transakcji. Oba rynki stanowią jednak ważny element globalnych rynków finansowych, umożliwiając inwestorom zarówno spekulacje, jak i zabezpieczanie się przed ryzykiem cenowym.